Pismo załączonej treści zostało wysłane do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz zmiejszone o dwa akapity (akapit dotyczący badania wpływów z reklam, w rozbiciu na lata oraz akapit ostatni) do Naczelnika Urzedu Kontroli Skarbowej. Wraz z pismem przewodnim (pliki ministerfinansow i ministerskarbu) jako załącznik do Ministrów: Finansów i Skarbu Państwa oraz nowopowołanego Głównego Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych.

List do Najwyższej Izby Kontroli

Joanna Grochowska, 15 stycznia 2003

P R E Z E S
Najwyższej Izby Kontroli
MIROSŁAW SEKUŁA
ul. Filtrowa 57
00-050 Warszawa

Niniejszym proszę o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w stosunku do Spółki Akcyjnej Polskie Radio, a dotyczącego czynności związanych z przeprowadzeniem kampanii reklamowej Programu III oraz pomiaru audytorium radiowego:

1) dwóch unieważnionych przetargów nieograniczonych na zakup powierzchni reklamowej na 1000 sztuk billboardów (PKWiN 74.40.1) - po czym dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym; złożonych ofert 3, z czego odrzucono lub zwrócono bez rozpatrywania 3; cena najtańszej 642.608,16 zł. (z VAT), cena najdroższej 872.300,00 zł. (z VAT); (BZP nr 135/2002, poz. 50551)

2) wyniku postępowania na wzajemną wymianę świadczeń reklamowych ze spółką Presspublica, prowadzonego w trybie z wolnej ręki; podpisano umowę na kwotę 219.600 zł. (z VAT); (BZP nr 171/2002, poz. 67086)

3) wyniku postępowania na wzajemną wymianę świadczeń reklamowych z Agencją Wydawniczo-Reklamową Wprost Sp. z o.o., prowadzonego w trybie z wolnej ręki; podpisano umowę na kwotę 585.600 zł. (z VAT); (BZP nr 148/2002, poz. 56303)

4) wyniku postępowania na wzajemną wymianę świadczeń reklamowych z Agencją Wydawniczo-Reklamową Aratus S.A., prowadzonego w trybie z wolnej ręki; podpisano umowę na kwotę 732.000 zł. (z VAT); (BZP nr 139/2002, poz. 52414)

5) wyniku postępowania na wzajemną wymianę świadczeń reklamowych w drodze umowy barterowej z Agorą SA, prowadzonego w trybie z wolnej ręki; podpisano umowę na kwotę 1.342.000 zł. (z VAT); (BZP nr 131/2002, poz. 49004)

6) wyniku postępowania na wzajemną wymianę świadczeń reklamowych, dotyczących kinowych i telewizyjnych filmów reklamowych, sygnałów dźwiękowych tzw. jingle'i oraz logo Programu III PR;

7) wyniku postępowania przy zakupie przez Polskie Radio oprogramowania firmy Dalet, do obsługi tzw. "newsroomów", całkowicie niekompatybilnego z resztą radiowego oprogramowania, a także wyniku jego uruchomienia;

a także:

8) wyniku postępowania na zakup całorocznych badań dotyczących pomiaru audytorium radiowego w Polsce, prowadzonego w trybie z wolnej ręki z firmą SMG/KRC Poland Media; podpisano umowę na kwotę 549.000 zł. (zVAT);

9) wysokości wpływów z reklam w okresie od marca 1998 do chwili obecnej, w rozbiciu na okresy: marzec 1998 - czerwiec 2000, czerwiec 2000 - wrzesień 2001, październik 2001 - styczeń 2003.

Program III PR jest radiem państwowym. Od momentu rozpoczęcia reform słuchalność Trójki wciąż spada, a na jej podniesienie wykłada się potężne pieniądze. Publiczne. I to nic nie daje. Słuchalność nadal spada, głównie w grupie docelowej, czyli grupie wiekowej 15-24 lata. Nawiasem mówiąc zakontraktowana przez Polskie Radio firma SMG/KRC, nie bada grupy wiekowej poniżej 15 lat, a są to potencjalni odbiorcy Radia Bis.

Należy zatem skontrolować bardzo dokładnie:

a) kampanię billboardową, bo w BZP mowa była o 1000 billboardów. Wkrótce okazało się, że ma być ich 45 (Wirtualne Media - 24.10.2002). Zbyt duża rozbieżność, jak na ogólnopolską kampanię. Można przypuszczać, że ów 1000 był liczbą "zaporową". Liczbą, która miała doprowadzić do klęski przetargu. W takim razie zbadać, czy został spełniony Art. 52b UoZP:

Zamawiający może zorganizować przetarg ograniczony w przypadku, gdy wystąpi co najmniej jedna z następujących okoliczności:
1). Wartość zamówienia publicznego nie przekracza równowartości kwoty 30.000 EURO.
2). Specjalistyczny charakter zamówienia publicznego ogranicza liczbę dostawców lub wykonawców mogących wykonać dane zamówienie.

Natomiast w wypadku zakupów realizowanych z wolnej ręki należy sprawdzić, czy zgodnie z Art. 71, ust.1a UoZP wartość zamówienia przekraczała 20.000 EURO, czy też nie. Jeżeli wartość zamówienia przekroczyła 20.000 EURO, czy tryb zamówienia z wolnej ręki został zatwierdzony przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.

Ponadto w przetargu mogą wziąć udział oferenci nie wykluczeni na podstawie art. 19 ust. 1 i art. 22 ust. 7 ustawy o zamówieniach publicznych, spełniający warunki dodatkowe:

1. Nie podlegają wykluczeniu na podstawie art. 19 i spełniają warunki zawarte w art. 22 ust. 2 ustawy o zamówieniach publicznych.
2. Zrealizowali w ostatnich 3 latach co najmniej 2 przedsięwzięcia o złożoności porównywalnej z przedmiotem niniejszego zamówienia.

Warto by wiedzieć, jak w przypadku pkt. 2 wygląda firma, robiąca Trójce kampanię. Czy faktycznie robiła coś podobnego w ostatnich latach i to AŻ dwukrotnie? Słowem czy zwycięzca spełniał warunki określone w pkt. 2. Bo jeśli nie robiła - złamano warunki przetargu.

A jeśli założyć faktyczne istnienie 1000 sztuk, to na 16 województw winno przypadać 62,5 billboarda na województwo. Każdy mieszkający w wielkim mieście powinien tą reklamę zauważyć. A jej nie widać. W 260-tysięcznej Częstochowie nie ma ani JEDNEGO takiego billboardu. I kwestia oświetlenia, stanowiącego tylko 5% oferty. Kampania planowana była na jesień/zimę. Czyli na okres, kiedy zmrok zapada szybko, więcej jest w ciągu dnia szarości i ciemności. Oświetlenie billboardów na przełomie jesieni i zimy to kwestia "być albo nie być" takiej kampanii.

b) kampanię prasową, ze względu na rozbieżności cenowe. "Wprost" jest pismem o większym zasięgu niż "Przegląd", winno być zatem droższe, a nie jest.

c) kampanię kinowo-telewizyjną. Pomysł kampanii i autor scenariusza: Andrzej Pągowski, reżyseria: Dariusz Szendel, film zrobiony w warszawskim studio Ariel Films.

d) całokształt "zmiany wizerunku", czyli oprawa jingle'owa (najpierw "Trójka twoje pierwsze radio", następnie zmieniony w oparciu o ten sam motyw muzyczny "Trójka i usłyszysz więcej"; czy wydatkowano po raz drugi pieniądze na praktycznie ten sam sygnał?), pozostałe nowe jingle, zatrudnienie nowych ludzi, a następnie pozbycie się ich, zmiana logo itd. Stanowi to poważne wydatki, a skutków nie ma. Słowem klarowne marnowanie publicznych pieniędzy.

e) kwestię doboru firm. Skorzystano z usług firmy Red 8 Communications Group, która jest firmą świeżą, wywodzącą się, co prawda, ze znanej Grupy 66, ale nie posiadającą wielkiego dorobku. Tak naprawdę nie wiadomo, czy posiadającą jakikolwiek dorobek, bo Red 8 swoją stronę internetową ma OD PÓŁ ROKU!!! "under contruction" ("w przygotowaniu"). Rodzi się pytanie czy nie potrafią nawet sobie samym zrobić strony, czy może się ukrywają? Dlaczego PR zleciło przeprowadzenie promocji Trójki zewnętrznej agencji reklamowej, kiedy istnieje Biuro Promocji i Reklamy PR SA? Czy nie wystarczyło jedynie zakupienie na zewnątrz powierzchni reklamowej oraz zlecenie spotu reklamowego?

Na kampanię reklamową Programu III PR oraz na zakup oprogramowania przeznaczono niebagatelne sumy, a zostały one wyasygnowane na ten cel z budżetu państwa, czyli także kieszeni podatnika. Zarówno merytoryczna wartość prezentowanych reklam, jak i sposób prowadzenia tej kampanii, wzbudza poważne wątpliwości, do których nie powinno dochodzić w przypadku operowania tak dużymi kwotami. Wątpliwości takich być nie powinno tym bardziej, że pieniądze, którymi operują zleceniodawcy (Polskie Radio SA), są pieniędzmi publicznymi, pochodzącymi z abonamentu i podatków obywateli. Wyjaśnienia więc winny zostać przeprowadzone niezwłocznie, a o ich wynikach winna być poinformowana opinia publiczna. Jeżeli postępowanie wyjaśniające ujawni winnych niezgodnego z prawem dysponowania pieniędzmi publicznymi, powinni oni zostać pociągnięci do odpowiedzialności, zgodnie z obowiązującym prawem.

Jednocześnie informuję, że już raz zwracałam się do Pana Prezesa z prośbą o dokonanie kontroli w Polskim Radiu, Programie III, pismem z dnia 25.03.2002 r., na które otrzymałam lakoniczną odpowiedź pismem z dnia 6.04.2002 r., znak: OPR/OPW/051/PJ/1279/02.

Pismo niniejsze stanowi uzupełnienie do poprzedniego, stosownie do mającej miejsce sytuacji.

Z poważaniem
Joanna Grochowska

List do Ministra Finansów Grzegorza Kołodki

Joanna Grochowska, 15 stycznia 2003

MINISTER FINANSÓW
GRZEGORZ W. KOŁODKO
ul. Świętokrzyska 12
00 - 916 Warszawa

W załączeniu pozwalam sobie przesłać Panu Ministrowi do wiadomości i stosownego wykorzystania pisma do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz Naczelnika Urzędu Kontroli Skarbowej, dotyczące prośby o przeprowadzenie wnikliwej kontroli w Polskim Radio SA, które wydatkowało z budżetu państwa niebagatelne kwoty na przeprowadzenie jesiennej kampanii reklamowej, jednak wzbudzającej poważne wątpliwości w zakresie merytorycznym i formalnym.

Panie Ministrze, jako strażnik finansów publicznych jest Pan Minister zobowiązany do wyciągania stosownych konsekwencji wobec instytucji dopuszczających się łamania prawa o dyscyplinie budżetowej.

Z poważaniem
Joanna Grochowska

List do Ministra Skarbu Państwa Sławomra Cytryckiego

Joanna Grochowska, 15 stycznia 2003

MINISTER SKARBU PAŃSTWA
SŁAWOMIR CYTRYCKI
ul. Krucza 35 / Wspólna 6
00- 522 Warszawa

W załączeniu pozwalam sobie przesłać Panu Ministrowi do wiadomości i stosownego wykorzystania pisma do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz Naczelnika Urzędu Kontroli Skarbowej, dotyczące prośby o przeprowadzenie wnikliwej kontroli w Polskim Radio SA, które wydatkowało z budżetu państwa niebagatelne kwoty na przeprowadzenie jesiennej kampanii reklamowej, jednak wzbudzającej poważne wątpliwości w zakresie merytorycznym i formalnym.

Panie Ministrze, jako przedstawiciel organu założycielskiego Spółki Skarbu Państwa, jaką jest Polskie Radio, jest Pan Minister zobowiązany do wyciągania stosownych konsekwencji wobec instytucji dopuszczających się łamania prawa o dyscyplinie budżetowej.

Z poważaniem
Joanna Grochowska